PEMANDU MABUK
MEMBUNUH ; APA SOLUSINYA
Muhammad Nuruddin Bin Bashah
Pendahuluan
Kisah
pemandu mabuk langgar mati banyak mangsa sepanjang pentadbiran PH mungkin
dianggap strategi media oleh pihak tertentu
untuk memburuk PH. Malah pasca peralihan kepada Perikatan Nasional,
ramai netizen pro PH berbunyi ‘sunyi lah sekarang tiada pula yang mabuk langgar
orang ye’ dengan nada sindiran bahawa anggapan mereka dahulu tepat iaitu media
sengaja memburuk PH.
Namun
kini sebenarnya media di zaman parti mana pun tetap mendedahkan tragedi
kematian akibat dilanggar pemadu mabuk. Terkini yang meruntun hati sebahagian
besar kepimpinan negara adalah kes Koperal Safwan Muhammad Ismail, 31 dilanggar
pemandu Toyota Hilux yang memandu dalam keadaan mabuk di sekatan jalan raya Op
Covid-19 berhampiran Plaza Tol Kajang Selatan, Lebuhraya Kajang-Seremban (LEKAS[1]. Arwah
ditimpa kenderaan Hilux berkenaan.
Tindakan
terhadap beliau cukup pantas dan tersebar luas kerana ia isu yang turut menarik
perhatian dan simpati Yang Dipertuan Agong kita. Rentetan kemalangan itu Yang
di-Pertuan Agong Al-Sultan Abdullah Ri'ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah dan
Raja Permaisuri Agong Tunku Hajah Azizah Aminah Maimunah Iskandariah,
menzahirkan ucapan takziah kepada keluarga Allahyarham Koperal Safwan Muhammad
Ismail[2].
Antara
tindakan yang telah dan sedang dikenakan
:
- Direman bawah Seksyen 41 (1) Akta Pengangkutan Jalan
1987.
- Akan disiasat mengikut Seksyen 22 (b) Akta
Pencegahan dan Pengawalan Penyakit Berjangkit 1988 (Akta 342) kerana
melanggar arahan Perintah Kawalan Pergerakan (PKP).
- Disiasat juga di bawah Seksyen 304(b) Kanun
Keseksaan dan Seksyen 269 Kanun Keseksaan.
- Akan didakwa di bawah Peraturan 3(1) Pengawalan
dan Pencegahan Penyakit Berjangkit 2020.
- Akan dituduh mengikut Seksyen 44(1) Akta Pengangkutan
Jalan 1987 dan Seksyen 26(1) akta sama kerana memandu di bawah pengaruh
alkohol serta memandu tanpa lesen sah.
- Akan dituduh mengikut Seksyen 26(1) Akta Polis
1967 kerana tidak berhenti di sekatan jalan raya.
Kematian
Sofwan dianggap menyemarak kembali sentimen sedih dan hiba rakyat terhadap
pengorbanan pejawat awam dan pasukan keselamatan menjaga rakyat di mana mereka
mati di tangan rakyat sendiri sepertimana kes Arwah Adib dahulu.
Isu haramnya arak bukan isu peluru politik sesiapa
Lebih
dahulu, Islam sejak 1,400 tahun lampau telah pun mengharamkan arak atas
pelbagai keburukan dan kerosakan berimplikasi dari pengambilannya. Isu menyelar
budaya mabuk dan memandui dalam keadaan mabuk bukan peluru politik sesiapa. Ia
mungkin buah bagi kaum munafik untuk melagakan umat Islam. Mengutuk perbuatan
memandu dalam kadaan mabuk malah mengutuk arak itu sendiri adalah satu tindakan
yang perlu konsisten bagi mana-mana pihak yang mendakwa memperjuangkan Islam
kerana arak jelas haram dan besar mudharatnya.
Tidak boleh kita diam semasa kita berkuasa, langsung tiada tekanan
kepada kerajaan apabila kita berkuasa tetapi apabila kita hilang kuasa kita
menyindir atau mendesak pula pihak lain kononnya mereka tidak tegas dalam isu
arak. Namun dalam situasi politik tidak
tahu malu sekarang pemimpin politik islam sebegitu cukup bercambah.
Reaksi rakyat dan parti politik dalam isu pemandu mabuk
- Janji tetapi pasif
Kita
lihat janji dan ‘usaha’ kerajaan PH dahulu apabila rakyat mendesak mengambil
tindakan tegas kepada pemandu mabuk. Setakat 22 bulan memerintah kelihatan
Anthony sahaja berminat sebut perihal tinggikan hukuman kerana melibatkan
kementeriannya. Menteri agama, undang-undang, PM dan seangkatan hanya membisu
dan pasif. Itu yang menyebabkan netizen mengasak hari-hari isu pemandu mabuk.
Berbeza
kini Menteri Undang-Undang, Perdana Menteri, Menteri Agama, kesemua senada dan
memberi komitmen akan mempercepat pindaan undang-undang. Terkini Perdana
Menteri sendiri Tan Sri Muhyiddin Mohd Yassin mengarahkan Kementerian Pengangkutan
untuk merangka pindaan Akta Pengangkutan Jalan 1987 (Akta 333) supaya hukuman
lebih berat dikenakan terhadap individu yang disabitkan dengan kesalahan
memandu di bawah pengaruh alkohol atau dadah[3].
- Provok dan nada mengejek – tutup kilang
Provokasi
atau mengejek ngejek agar kerajaan sekarang menutup kilang arak adalah tindakan
segelintir politikus atau penyokong parti yang pernah kecewa dengan PAS. Mereka
tidak lantang langsung isu arak malah hanya menunggu kenyataan Menteri
Pengangkutan (DAP) sahaja yang mengeluar kenyataan sepanjang 22 bulan
pentanbiran PH. Sedangkan yang beria ingin tutup kilang arak adalah bekas
Menteri mereka yang beria ingin menutup kilang arak dalam janji politiknya.
- Optimis ingin Kelantan di jadikan model
Rata-rata
ahli dan pemimpin PAS akan segera merujuk model pemerintahan Tuan Guru Nik Abd
Aziz Nik Mat di Kelantan berdekad lamanya apabila kawalan alkohol berjaya
dilaksanakan.
Secara
umum konsep kelantan adalah:
- Tidak mengharamkan arak bagi non muslim
- Kawal jualan arak
- Tidak memperomosi arak atau membenar sebarang
syiar membesar-besarkan arak
Kerajaan
PAS Kelantan hanya mengeluarkan lesen arak menerusi pihak berkuasa tempatan
(PBT) mengikut keperluan selain mendapat sokongan daripada wakil rakyat yang
berkaitan. Minuman ini dilarang dijual di hotel, pasar raya dan kedai runcit
biasa. Namun, Kerajaan Negeri Kelantan melalui Pihak Berkuasa Tempatan tetap
mengeluarkan permit kebenaran bagi premis tertentu menyediakan kepada pelanggan
bukan Islam.
- Reaksi liberalis
Memang
rasa marah apabila Siti Kasim spontan reaksi menggesa agar ditutup tahfiz tahfz
jika beranai mengharamkan arak di Malaysia[4].
Kadangkala kita kasihan kerana status peguamnya kelihatan tidak layak dengan
lafaz lafaz bodoh yang kerap beliau keluarkan.
Dalam ilmu mantik, lafaz makna
iltizamiyah adalah lafaz yang ada kaitan walaupun jauh. Misalnya kaitkan
pemandu mabuk dengan pembatalan lesen kereta pemandu. Tetapi mengaitkan pemandu
mabuk dengan maahad taafiz kelihatan ayat meroyan yang tiada kaitan
iltizamiyyah sekalipun.
Lihat
ayatnya menggunakan kaedah mantik qias kononnya tetapi menampilkan kejahilannya
yang cukup ketara.
“Alcohol
is not the problem. The irresponsible drinkers are the problem. Just like the
Tahfiz schools are not the problem. It is the management that managed the
schools are the problem. You want to ban alcohol just because it suits you?
Then ban Tahfiz schools too for causing much damage to our innocent children.”
(FB Siti Kasim)
Reaksi
kedua kita lihat satu reaksi ‘bebai’ dan kebudak budakan dari Ahli Parlimen DAP Kuching Dr. Kelvin Yii Lee
Wuen apabila beliau menulis dalam laman Facebooknya menyaran agar dihentikan
penjualan kereta kerana ianya boleh menyebabkan kemalangan. Sebenarnya
komentarnya itu satu reaksi balas kepada cadangan ketua penerangan PAS,
Kamaruzaman Mohamad yang menggesa penggantungan penjualan arak berikutan
kenaikan kes kemalangan maut yang melibatkan pemandu mabuk. Pada pandangannya
PAS mungkin selalu salah mencari punca sesuatu masalah kerana beliau juga komen
agar pemberhentian jualan gula juga dilaksanakan kerana ia menyebabkan kencing manis. Ini
contoh mantik dangkal liberalis yang meloncat berkomen dalam keadaan yang cukup
pro kepada kebebasan arak hingga isu nyawa dianggap politik.
Statistik dan data kematian akibat pemandu
mabuk
- Rakyat Malaysia dilaporkan membelanja USD500 juta
atau lebih kurang RM2 bilion untuk minuman keras setahun.
- Pada 2011
Malaysia dinobatkan sebagai 10 negara dunia yang rakyatnya mengambil
alkohol dengan kadar tinggi.
- 919 individu ditahan mengikut Seksyen 45A (1)
Akta Pengangkutan Jalan 1987 kerana memandu dalam keadaan mabuk pada tahun
2019, meningkat seramai 57 orang berbanding pada tahun 2018[5].
- Bilangan pemandu dan penunggang di bawah pengaruh
alkohol yang terlibat dalam kemalangan maut pada tahun 2016 adalah 237 orang[6]
- Bilangan pemandu dan penunggang di bawah pengaruh
alkohol yang terlibat dalam kemalangan maut pada tahun 2017 adalah 58
orang
- Pada tahun
2018 seramai 862 orang pemandu
mabuk ditahan.
- Statistik polis sepanjang tahun 2019 sebanyak 23
kes kemalangan membabitkan pemandu
mabuk[7].
- Statistik polis sepanjang lima bulan pertama
tahun 2020 sebanyak 21 kes kemalangan membabitkan pemandu mabuk dicatatkan yang
mana lapan mangsa meninggal dunia.
(soalan Dato’ Haji
Che Abdullah Bin Mat Nawi (Tumpat) pada
13 November 2018 kepada Menteri Pengangkutan berkenaan statistik kemalangan maut yang melibatkan
pemandu mabuk.)
Polisi negara lain terhadap pemandu
mabuk yang menyebabkan kematian
Thailand
Pemandu
mabuk yang mengakibatkan kematian pengguna jalan raya lain perlu diwajibkan
membayar pampasan kepada keluarga mangsa bagi menjamin kesinambungan hidup
selepas kehilangan insan tersayang. Bukan sahaja membayar denda, malah turut
perlu membayar sagu hati wang tunai kepada setiap keluarga mangsa[8].
Taiwan
Pesalah
dikenakan hukuman paling berat yang
menyebabkan kematian dengan melaksanakan hukuman gantung sampai mati. Kabinet
negara itu meluluskan satu draf pindaan terhadap Kanun Keseksaan yang akan
menjadikan kesalahan menyebabkan kematian ketika memandu dalam keadaan mabuk
sebagai kesalahan bunuh. Namun, hukuman tersebut mendapat tentangan hebat
daripada kumpulan hak asasi menyebabkan ia belum dapat dilaksanakan.
Singapura
Menetapkan
pesalah kali pertama dikenakan denda RM20,500 (AS$5,000) atau penjara enam
bulan. Bagi kesalahan kedua, denda dan tempoh penjara boleh meningkat 500 kali
ganda.
Russia
Cadangan yang wajar dipertimbangkan
Bagi
kes kematian Koperal Sofwan ini, pemandu mabuk berkenaan Bagi kesalahan ini,
dia didakwa melakukan kesalahan di bawah Seksyen 44 (1) Akta Pengangkutan Jalan
1987 (Akta 333/87) dan boleh dihukum di bawah seksyen sama yang boleh membawa
hukuman penjara tidak kurang tiga tahun dan tidak lebih 10 tahun dan denda
tidak kurang RM8,000 serta tidak lebih RM20,000 jika sabit kesalahan[9].
Hukuman diberatkan
Undang-undang
untuk pemandu mabuk adalah undang-undang yang sekian lama tiada pindaan sejak
2005. Menteri Dalam Negeri kini telah memberi jaminan akan berbincang dengan Kementerian Pengangkutan bagi menggubal
undang-undang berkaitan pemandu mabuk[10].
Ketika
ini, individu yang didapati memandu di bawah pengaruh alkohol akan didakwa
mengikut Seksyen 41(1) Akta Pengangkutan Jalan 1987 kerana memandu dalam
keadaan berbahaya yang memperuntuk hukuman penjara maksimum 10 tahun sahaja serta
denda tidak lebih RM20,000 sahaja.
Pindaan undang-undang
Pembelaan
waris
YAB
Perdana Menteri meminta agar pindaan hukuman ini kelak akan memberi pembelaan
kepada waris keluarga mangsa kemalangan yang terjejas akibat pemandu mabuk[11].
Menurut
Dato’ Takiyuddin Hassan Menteri di Jabatan Perdana Menteri Parlimen dan
Undang-Undang[12],
a) Cadangan pindaan Akta
Pengangkutan Jalan 1987 (Akta 333) yang dimuktamadkan oleh Kementerian
Pengangkutan dibawa ke persidangan Parlimen terdekat. Pindaan yang dibuat bukan
sahaja membabitkan peruntukan berkaitan memandu dalam keadaan mabuk sehingga
menyebabkan kecederaan atau kematian, iaitu Seksyen 44 (Akta 333), malah juga
yang memandu bawah pengaruh alkohol atau
apa apa bahan memabukkan mengikut Seksyen 45 akta sama, walaupun tidak terlibat
dalam apa-apa kemalangan.
b) Akan berbincang dengan Jabatan
Peguam Negara supaya kes yang melibatkan kematian angkara turut disiasat dan
dituduh mengikut Kanun Keseksaan, termasuk Seksyen 302, iaitu menyebabkan
kematian dengan sengaja ataupun Seksyen 307, iaitu cubaan membunuh dengan niat
dalam kes pemandu mabuk ini.
c) Di samping itu, pihak polis akan
disaran membantu keluarga mangsa kemalangan maut akibat pemandu mabuk membuat
tuntutan sivil di mahkamah sebagai hak mereka di sisi undang-undang.
d) Dengan meningkatkan kadar denda
dan hukuman penjara selepas pindaan dibuat, Jabatan Peguam Negara boleh
mendakwa pesalah di Mahkamah Sesyen yang mempunyai bidang kuasa yang lebih
tinggi.
Kawalan alkohol
Kawalan
alkohol sebegaimana dilaksana di Kelantan boleh dilaksanakan. Misalnya
pendahuluan kini dihapuskan jualan alkohol di kedai serbaneka dan kedai 24 jam
kerana ia bukannya bahan ringan atau keperluan asas rakyat. Ia boleh dilaksanakan dibeberapa negeri
majoriti umat Islam sebagai pendahuluan dan tindakan awal memperomosi agenda
ini.
Turun bacaan ambang BAC
PAS
Sarawak ada mencadangkan agar pihak kerajaan menurunkan ambang BAC kepada yang lebih rendah daripada
tahap 0.08 peratus sedia ada untuk mengurangkan risiko pemanduan berbahaya dan
membawa maut. Dengan menurunkan level BAC ini pihak yang ada sdikit pengaruh
alkohol turut sangkut dan tidak dibenar membawa kenderaan. World Health
Organization (WHO) sendiri telah meletakkan
piawaian ambang BAC pada tahap 0.05 peratus[13]. Piawaian
itulah yang digunakan oleh kerajaan Belanda dan New Zealand. Kertas fakta
Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) mengesahkan tiada paras selamat bagi minuman
alkohol dan setiap kali seseorang mengambilnya.